Monumenten & Activiteiten
Fort Westervoort in Arnhem
Fort Westervoort werd in 1864 gebouwd als sperfort langs de spoorlijn Amsterdam–Keulen om vijandelijke troepen tegen te houden. Op 10 mei 1940 bood het fort daadwerkelijk weerstand tegen de Duitse inval door een pantsertrein tot stilstand te brengen en de brug op te blazen. In april 1945 speelde het fort opnieuw een sleutelrol tijdens Operatie Quick Anger, waarbij geallieerde troepen vanuit deze locatie Arnhem bevrijdden.
Eusebiuskerk en het Strumphlerorgel: reservering orgel nu open
Bent u ook zo nieuwsgierig naar de restauratie van het Strumphlerorgel in de Eusebiuskerk? Het orgel is eindelijk uit de steigers en is het pronkstuk van Eusebiuskerk. Een flinke en ingrijpende klus. De orgelbouwers van Elbertse en Van Vulpen nemen je mee ín het orgel voor een uniek kijkje achter de schermen!
De Steenen Tafel - Watertoren bij Bloem Arnhem en Stadspark Klarenbeek
De Steenen Tafel in Arnhem is een voormalige watertoren uit 1928, ontworpen door Johannes van Biesen in een zakelijk-expressionistische stijl. Het gebouw ligt op het hoogste punt van Arnhem en combineert techniek met recreatie: een waterreservoir, een traptoren met uitzichtpunt en een restaurant op de begane grond. Na jarenlange dienst als watertoren is het nu een rijksmonument en huisvest het restaurant Bloem, met plannen voor een toekomstige herbestemming tot boutique-hot
Buurthuis ’t Huukske Arnhem West
t Huukske is een karakteristiek buurthuis in een historisch pand met hoge plafonds, een robuuste gevel en multifunctionele zalen voor creativiteit, ontmoeting en beweging. Het gebouw sluit naadloos aan bij de authentieke architectuur van de wijk Lombok, die bekendstaat om haar traditionele gevels, groene straten en levendige sfeer.
Flor Fina - voormalige korenbeurs
Van oorsprong een beursgebouw, bekend als filmhuis en tegenwoordig een restaurant. De voormalige Korenbeurs heeft een transformatie ondergaan die het monument weer laat stralen.
De Lucaskerk in Elden
Vandaag de dag dient de Lucaskerk als de rooms-katholieke kerk voor heel Arnhem Zuid. Het is een belangrijke ontmoetingsplaats voor de katholieke gemeenschap in dit deel van de stad, waar zowel religieuze diensten als diverse gemeenschapsactiviteiten plaatsvinden. De kerk is gebouwd in de wederopbouwperiode en kenmerkt zich door een sobere stijl. De kleurrijke glas-in lood-ramen geven de kerk een uniek historisch karakter.
Museumwoning Borgardijnstraat (Gesloten op Open Monumentendagen)
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, 10 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Museum Telefan Arnhem Presikhaaf
Aan de Singravenlaan in Arnhem staat een PTT-telefooncentrale die jarenlang diende als regionaal communicatieknooppunt. Het gebouw is ontworpen met focus op eenvoud, efficiëntie en veiligheid, zichtbaar in de strakke indeling en robuuste constructie van beton en baksteen. Vandaag de dag huisvest het deels nog KPN en deels het Museum Telefan, waar bezoekers de telecomgeschiedenis van Nederland kunnen ontdekken.
Montessori College
Het Montessori College, gehuisvest in het prachtige, statige gebouw aan de Utrechtseweg in de kenmerkende stijl van de Amsterdamse School, is vrij toegankelijk op Open Monumentendag.
Natuurcentrum Arnhem
Het Natuurcentrum in Sonsbeek is architectonisch bijzonder door de historische ijskelder, die met zijn unieke schuine zijwanden en excentrische ingang een zeldzaam voorbeeld van vroegere koeltechnieken is. De Belvédèretoren biedt een panoramisch uitzicht over het park en de Witte Watermolen, een van de oudste gebouwen van Arnhem, illustreert de traditionele waterkrachttechniek.
Museumwoning Zilverschoonstraat
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, inmiddels 10 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Nieuwe Kerk
In 1962 gebouwd als de Opstandingskerk, in 2020 verbouwd tot Nieuwe Kerk. Oude materialen zijn hergebruikt en de ruimte is aangepast aan gebruik in deze tijd. Een mooi voorbeeld van hoe een (rijks)monumentaal gebouw eigentijds kan blijven!
De Binnentuinen van het Spijkerkwartier (tijdstippen op OMD website zijn leidend)
De Binnentuinen van het Spijkerkwartier zijn verborgen parels, verstopt achter de vaak monumentale huizen van deze wijk. Het zijn oases van rust en groen, in het leven geroepen en verzorgd door de bewoners van de wijk. Ga op ontdekkingstocht door dit verborgen groen!
Paleis van Justitie
Velen zullen met ontzag kijken naar het Paleis van Justitie en zullen er nog nooit binnen zijn geweest. Toch zijn de meeste ruimtes publiekelijk toegankelijk! Er zijn veel noodzakelijke aanpassingen gedaan in 2021-2022, die zijn afgestemd op de cultureel-historische waarden van het gebouw en de zittingszalen. Kom een kijkje nemen als je meer wil weten over dit monument en de rechtspraak.
Bakermat: van ziekenhuiskapel naar wijkcentrum
Op zaterdag 13 september vindt de jaarlijkse Open Monumentendag plaats in de Bakermat. Er zijn twee tentoonstellingen te zien van kunstenaars Klaas Gubbels en Saskia Boerma. Tevens zijn er twee optredens van Andries van der Meer. Om 11:00 uur en 14:30 uur speelt organist Van der Meer werken van Guilain - Suite du premier ton, Bach - Fantasie en fuga in A-mineur en Fuga in G majeur en Walther - Orgelconcert nr.3.
Molen 'De Kroon'
De molen 'De Hoop' werd in 1849 gebouwd aan de Amsterdamseweg in Arnhem. In 1870 verhuisde de molen naar Klarendal. Tijdens Open Monumentendag geven vrijwilligers rondleidingen en vertellen ze over het werk van de molenaar.
Kerk van de Parkstraatgemeente
Voor de achteloze voorbijganger lijkt de Parkstraatkerk misschien een donker bakstenen blok, verscholen tussen de prachtige 19e-eeuwse herenhuizen. Maar wie de moeite neemt om verder te kijken, ontdekt een zeldzaam voorbeeld van de Nieuwe Haagse School. De kerk bevat originele elementen, waaronder bijzondere glas-in-loodramen, die het gebouw een unieke historische en artistieke waarde geven.
IJskelder
De ijskelder in Park Sonsbeek werd rond 1800 gebouwd om voedsel koel te bewaren en gebruikte ijs uit de nabijgelegen Koude Vijver. Na ruim een eeuw raakte hij in vergetelheid, tot hij in 1999 werd herontdekt en gerestaureerd. Door zijn schuine wanden en bijzondere ingang is het een uniek bouwwerk binnen het Nederlandse erf
Belvédèretoren
Wil je genieten van een adembenemend uitzicht over Arnhem en verder? Beklim dan de Belvédèretoren. In deze 19e-eeuwse uitkijktoren brengt een wenteltrap met 140 treden je 30 meter hoog. Op de top sta je op ongeveer 100 meter boven NAP, even hoog als de toren van de Eusebiuskerk in het centrum van Arnhem.
Witte Watermolen
De Witte Watermolen is een van de oudste gebouwen van Arnhem en maalt al koren sinds de 15e eeuw. Daarmee is Molenplaats Sonsbeek feitelijk het oudste industrieterrein van Arnhem.
Bio Vakantieoord (foutief adres in flyer)
Op zaterdag 13 september nemen we je mee in de geschiedenis van het Bio Vakantieoord, dat al in 1927 werd opgericht als vakantiekolonie voor bleekneusjes. Je leert over de architectuur van het rijksmonument, het gebruik als revalidatieoord en we laten je graag het vakantiegevoel van onze gasten ervaren. Hoe wordt omgegaan met de verduurzaming van dit monument van het Moderne Bouwen?
De vele gezichten van het Kratongebouw – ArtEZ conservatorium
Het Kraton-gebouw aan de Utrechtseweg kent een bewogen geschiedenis van herbestemming. Oorspronkelijk gebouwd als luxe villa, transformeerde het tot bedrijfsgebouw. Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam de Duitse bezetter het pand in gebruik als hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst.
Stadhuis en het Duivelshuis
De gemeente Arnhem opent weer voor jong en oud de deuren van het Stadhuis en het Duivelshuis. Twee contrastrijke gebouwen die toch een eenheid vormen. Laat je rondleiden en bewonder de knusse, historische kamers in het Duivelshuis en de imposante, lichte ruimtes van het nieuwe stadhuis.
Musis, hét huis van muziek in Arnhem
Musis is een van de oudste concertzalen van Nederland. Tijdens de rondleiding komt u alles te weten over de historische details en de veelgeprezen architectuur.
Vrij-Katholieke Kerk
De Vrij-Katholieke Kerk, op een heuvel, verscholen tussen de bomen, blijkt een inspirerende plek voor het ervaren van kunstwerken.
Stadsblokkenwerf
De Stadsblokkenwerf is een kleinschalige historische scheepswerf gebouwd op de fundamenten van de ASM scheepswerf. Kom de sfeer van een scheepswerf beleven en zien hoe vrijwilligers enthousiast bezig zijn met allerhande werkzaamheden aan oude schepen!
Museumwoning Keizershof
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, inmiddels 10 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Het Arnhemse Gemaal, Malburgen
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, inmiddels 11 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Museumwoning Spijkerstraat. Bank van Leening
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, inmiddels 10 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Bronbeek, inclusief commandantswoning
Het landgoed Bronbeek, oorspronkelijk een particuliere buitenplaats uit de 19e eeuw, werd in 1854 gekocht door koning Willem III. Hij liet zowel het park als de villa verfraaien. De villa heeft tot op de dag van vandaag het uiterlijk behouden dat het destijds kreeg.
Waalse kerk
Op Open monumentendag 2025 is de Waalse kerk in Arnhem opnieuw geopend. Dit is een gotische kloosterkapel uit 1404 en behoort tot de oudste gebouwen van de stad. Het éénbeukige schip met driezijdige koorsluiting en spitsboogvensters weerspiegelt de sobere middeleeuwse bouwstijl.
Arnhem Centraal: een tentoonstelling en rondleiding op zaterdag door Wim Lavooij
Arnhem Centraal, een architectonisch meesterwerk dat als een futuristisch ruimteschip aan de rand van het stadscentrum ligt, is de plek waar alle treinverbindingen, trolleylijnen en streekbussen samenkomen. Benieuwd naar het verhaal achter dit indrukwekkende station? Stedenbouwkundige Wim Lavooij, die betrokken was bij de eerste plannen voor het nieuwe station, neemt je mee in deze fascinerende rondleiding. Beleef hoe vroeger en nu samenkomen op deze unieke locatie en ontdek de verborgen verhalen die schuilgaan achter Arnhem Centraal.
Huis der Provincie
Ook dit jaar opent het Gelders Huis der Provincie de deuren voor iedereen die geïnteresseerd is in kunst, historie, architectuur en muziek. Kom kijken en luisteren naar een prachtig aanbod levend erfgoed! We nemen je mee door al het moois in en rond het monumentale gebouw. Natuurlijk staat er ook een kop koffie of thee voor u klaar, u bent van harte welkom!
Museumwoning Johan de Wittlaan
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, inmiddels 11 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Museumwoning Vijverlaan
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, inmiddels 11 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Museumwoning Catharijnestraat
Volkshuisvesting Arnhem heeft, samen met het Openluchtmuseum, 10 woningen teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De huurders hebben de woningen weer ingericht met een interieur uit diezelfde periode.
Sawah Belanda in park Sacré-Coeur
Sawah Belanda is een monument in Park Sacré-Coeur in Arnhem, bestaande uit een terrasvormig rijstveld met zeven granieten boekbladen. Op deze stenen staan persoonlijke verhalen van Indische Nederlanders, opgetekend door Marion Bloem, die hun herinneringen en culturele erfenis na de Tweede Wereldoorlog weerspiegelen. Het kunstwerk herdenkt hun migratie, identiteit en bijdrage aan de Nederlandse samenleving
Sint Petersgasthuis
Het Sint Petersgasthuis in Arnhem, oorspronkelijk gebouwd als gasthuis in de 14e eeuw, kreeg in 2015 een nieuwe bestemming als hoofdkantoor van de DrieGasthuizenGroep. In 2016 onderging het pand een volledige restauratie en vernieuwing onder leiding van Hurenkamp Architecten en Studio Kees Marcelis. Voor deze geslaagde herbestemming ontving het gebouw in 2017 de publieksprijs van de Willem Diehlprijs.
Rietveldgebouw ArtEZ
Het schoolgebouw van Rietveld in Arnhem, ontworpen in 1957 en geopend in 1963, is één van de 90 Rijksmonumenten uit het wederopbouwprogramma 1959–1965. Het ontwerp kenmerkt zich door speelse volumes en een ritmisch gevelbeeld met glasvlakken die licht en ruimte benadrukken. Dankzij een zorgvuldige renovatie in de jaren ’90 voldoet het gebouw nog steeds aan hedendaagse gebruikseisen
St.-Martinuskerk
In de drukte van de Steenstraat zou je er bijna aan voorbijgaan: de St. Martinuskerk. Profiteer van Open Monumentendag en bezoek het rooms-katholieke kerkgebouw uit de 19de eeuw.
Koepelkerk
De Koepelkerk in Arnhem is een monumentaal gebouw met een rijke geschiedenis, gelegen midden op het Jansplein, waar je de indrukwekkende neoclassicistische architectuur en het unieke koepeldak kunt bewonderen.
Reijnouthoeve - voormalige vliegtuighangars
Over de lange rechte rolbaan van het Duitse vliegveld met rechts een vlakte en aan de linkerkant de bosrand - waartegen in de oorlog vliegtuigopstelplaatsen hebben gelegen - kom je na ongeveer een kilometer bij een open strook waar in de verte een boerenerf zichtbaar is. De weg die er naartoe leidt, heeft nog de oude klinkers van de rolbaan. Vermomd als boerderijbedrijf waren het in bezettingstijd drie vliegtuighangars van de Luftwaffe.
Landgoed de Hangar, testsite voor de kunsten en natuur (voormalige vliegtuighangar)
Meer dan 80 jaar geleden gebouwd door de Duitse bezetter maakte de hangar en akker onderdeel uit van het grootste vliegveld van Nederland, tot voor kort werden ze gebruikt voor agrarische doeleinden, nu vormen ze onderdeel van Landgoed De Hangar, testsite voor kunsten en natuur.
Ritsaerthoeve, locomotiefloods
De wit geschilderde Ritsaerthoeve is een boerderij die ontstaan is in de wederopbouwtijd, maar die met de voormalige locomotiefloods als kern ook een van de vele overblijfselen van Duits militair erfgoed op vliegveld Deelen is. Verbonden met het 'bommenlijntje', een door de Duitsers in 1941 gebouwde spoorlijn die was aangesloten op het nationale spoorwegnet.
Adelaerthoeve - voormalige vliegtuighangar
Schijn bedroog: gebouwen ingepast in een agrarische omgeving, vermomd als boerderij, met staldeuren, stalramen en erfbeplanting. In werkelijkheid was het een vliegtuighangar op een oorlogsvliegveld: Fliegerhorst Deelen, het belangrijke Duitse vliegveld uit de Tweede Wereldoorlog. De hangar was verwarmd, vandaar in het Duits 'Wärmehalle'. Na de oorlog kreeg de hangar als Adelaertshoeve dan toch echt de functie die oorspronkelijk door de camouflage werd gesuggereerd.
Luxor Live
Luxor Live werd in 1915 geopend als Luxor-Théâtre en is een karakteristiek gebouw in het hart van Arnhem. Architect Willem Diehl ontwierp het in de sierlijke Art Nouveau-stijl, met nadruk op elegantie, vloeiende lijnen en decoratieve elementen. Het pand is een cultureel monument dat zowel muzikaal als architectonisch geschiedenis ademt.
Huis Zypendaal
Zypendaal is een buitenplaats uit de 18de eeuw en ligt prachtig in een groene, heuvelachtige omgeving aan de rand van Arnhem. De hoofdverdieping, op de begane grond, heeft historisch ingerichte vertrekken. Loop rond in en om het gebouw en krijg meer informatie via de gratis IZI.Travel-app!
Wandeling Tijdreis langs de pareltjes van de stad
Iconen van Architectuur. Een tijdreis langs de pareltjes van de stad. Korte rondwandeling van 3 km, ca. 1 uur
Fietstocht langs kerken in Arnhem met een herbestemming
Fietstocht van 8 km langs 9 Arnhemse kerken met een herbestemming. De tocht duurt circa 1,5 uur en is op eigen gelegenheid te fietsen.
Grande Opening Open Monumentendag Arnhem 2025
Arnhemse orgeltocht
Wandeling door de Nieuwe Weerdjes: reservering nu open
De Nieuwe Weerdjes in Arnhem ontstond als bewonersinitiatief tegen sloop, waarbij men samen met architectenbureau Van den Broek en Bakema een vernieuwend woonconcept ontwikkelde. Het resulteerde in een verhoogd woondek waarin wonen, werken en spelen gecombineerd werden boven parkeergarage en bedrijfsruimten. In 1977 werd het project erkend als Experimenteel Woningbouwproject, met nadruk op sociale cohesie, efficiënt ruimtegebruik en actieve bewonersparticipatie.
Wandeling in de Transvaalbuurt met het Gilde: reservering nu open
Architectuurwandeling in de Transvaalbuurt. Stap binnen in een wereld van sierlijke lijnen, weelderige ornamenten en verfijnde architectuur! Ontdek de verborgen parels van Arnhem tijdens een unieke wandeling door de mooiste Art-Nouveau wijk van de stad.
Electricity Campus op Arnhems Buiten
Gids Rob Slepicka geeft op Open Monumentendag 2025 drie rondleidingen op Electricity Campus, gelegen op het historische landgoed Arnhems Buiten. Dit terrein, ooit gebruikt door KEMA voor testen met elektrische materialen, herbergt architectonische parels in de stijl van de Nieuwe Haagse School en de Delftse School. Vandaag de dag staat de energietransitie centraal, met een focus op innovatie en duurzaamheid.
Huis der Provincie: kunst als venster op verleden en toekomst
Tijdens Open Monumentendag 2025 organiseert provincie Gelderland gratis rondleidingen door het Huis der Provincie, waarbij kunst uit de provinciale collectie centraal staat. Onder het Europese thema Doors to the past, Windows to the future worden bezoekers meegenomen langs werken die reflecteren op verleden en toekomst.